A Fundación Elhuyar, o centro tecnolóxico IKERLAN e a empresa MasOrange adheríronse recentemente á Cátedra HiTZ de Intelixencia Artificial e Tecnoloxía da Lingua (IA&TL) da Universidade do País Vasco. 

“A cátedra permite a IKERLAN transferir o noso coñecemento tecnolóxico sobre Intelixencia Artificial (IA) á sociedade e continuar reforzando o noso labor investigador a favor da IA aplicada” sinala Josu Bilbao, Director de Tecnoloxías Dixitais e IA de IKERLAN. Aitzol Astigarraga Pagoaga, coordinador do centro Orai NLP, sinala que "Para Elhuyar é moi importante formar parte da cátedra a través do seu centro de intelixencia artificial Orai NLP, para continuar investigando en tecnoloxías da lingua e adaptar as solucións ás necesidades do mercado". Elisa Perán, Directora de Talento de MasOrange, subliña que "A Cátedra nos ofrece un marco excelente para traballar directamente cos estudantes na aplicación da IA e as tecnoloxías da lingua a problemas reais."

A Cátedra HiTZ de Intelixencia Artificial e Tecnoloxía da Linguaxe a UPV/EHU enmárcase na Estratexia Nacional de Intelixencia Artificial (ENIA), parte da axenda España Dixital 2026, e foi seleccionada na convocatoria do Ministerio de Transformación Dixital para financiar cátedras universitarias dedicadas á investigación, divulgación, docencia e innovación sobre Intelixencia Artificial. Das 21 cátedras elixidas polo Ministerio esta é a única dedicada a tecnoloxía da linguaxe e a única que se desenvolverá no País Vasco. Na cátedra participan investigadores e investigadoras de catro equipos en IA da Facultade de Informática da UPV/EHU –dos que cabe destacar o centro HiTZ-Centro Vasco de Tecnoloxía da Linguaxe–, así como a empresa Avature, pioneira na área da tecnoloxía para a adquisición e xestión de talentos. A cátedra ten ademais a vocación de fomentar a colaboración público-privada no ámbito da IA aplicada á tecnoloxía da linguaxe.  

“A capacidade de comunicarse a través da linguaxe natural é un aspecto crave da intelixencia. A tecnoloxía da linguaxe é o campo dentro da Intelixencia Artificial que se centra no desenvolvemento de algoritmos e sistemas que poden comprender e interpretar a linguaxe humana. Este campo está a liderar unha revolución dentro da IA, con aplicacións que están a cambiar a sociedade, talles como a tradución automática, os sistemas conversacionales por voz ou os sistemas xenerativos como ChatGPT ou Gemini. A Cátedra HiTZ de Intelixencia Artificial e Tecnoloxía da Lingua ten un ambicioso programa para fortalecer o liderado da universidade pública vasca nesta tecnoloxía, así como para aumentar as competencias en IA das empresas adscritas, e situar ao país na vangarda tecnolóxica”, subliña Aitor Soroa, Director da cátedra.

Colaboración Universidade-empresa

O obxectivo principal da Cátedra HiTZ de Intelixencia Artificial e Tecnoloxía da Lingua é potenciar o impacto positivo da Intelixencia Artificial e Tecnoloxía da Lingua na sociedade en xeral e no tecido produtivo en particular, reforzar as actividades de investigación en materia de Intelixencia Artificial e Tecnoloxía da Lingua e crear un corpo de coñecemento sólido para nutrir a oferta formativa en diferentes campos que utilicen esta tecnoloxía.

Para iso, conta con tres liñas de traballo principais, que desenvolve xunto coas empresas adscritas á cátedra. “Por unha banda, pretende aumentar o número de persoas expertas na materia promovendo traballos fin de grao e máster afíns ás temáticas da cátedra e aos intereses das empresas adheridas. Ademais, a cátedra promoverá unha oferta de formación continua dirixida a profesionais, técnicos, directivos empresariais e axentes sociais”. Outra liña de traballo da cátedra consiste en impulsar a transferencia entre investigadores e investigadoras e empresas da cátedra, creando novos mecanismos de colaboración que permitan identificar sinerxías dentro e fóra dela. Así, a cátedra pretende ser un espazo de encontro onde profesionais e persoas investigadoras académicas poidan compartir experiencias, identificar intereses comúns e definir e lanzar liñas de estudo que sexan atractivas para ambos. Por último, a cátedra porá un empeño especial na difusión dos resultados e a divulgación de aspectos relativos á Intelixencia Artificial e Tecnoloxía da Lingua, trasladando así á sociedade información sobre todas as súas actividades, así como do impacto que estas tecnoloxías teñen na mesma. “Isto é particularmente importante nunha época na que a sociedade está sensibilizada cos avances da IA e os posibles riscos que estes avances levan. As empresas adheridas recibirán servizos de asesoría, posibilidade de influír nas liñas de investigación e dereito a asistir aos cursos de formación, así como participar nas xornadas de difusión”, conclúe Aitor Soroa.